مراقبت از دندان مصنوعی – بایدها و نبایدهایی که باید بدانید

مراقبت از دندان مصنوعی

مراقبت از دندان مصنوعی و رعایت اصولی نکات بهداشتی دقیقا همانند برخورد با دندان های طبیعی است . به منظور استفاده صحیح از این دندان ها و جلوگیری از عفونت و مشکلات دهانی لازم است نکات بهداشتی و مراقبتی از دندان مصنوعی را بدانید و آن را با دقت و حوصله انجام دهید . لازم است بدانید که حتی اگر دندان‌هایتان مصنوعی است، تمیز کردن آن‌ها به طور مرتب همچنان مهم است. تمیز کردن دندان مصنوعی بیشتر از مسواک زدن دندان‌های طبیعی کار می‌برد. در صورت داشتن دندان مصنوعی، برای سالم نگه داشتن و حفظ سلامت دهان و دندان، انجام مراحل بیشتری نیاز است.

چرا به دندان مصنوعی نیاز دارید

قبل از اینکه بخواییم در مورد مراقبت از دندان مصنوعی صحبت کنیم لازم است بدانید که دندان مصنوعی جایگزین دندان از دست رفته در دهان بیمار می‌شوند، علاوه بر برطرف کردن مشکلات زیبایی شناختی  بیمار، توانایی صحبت کردن و جویدن خوب را به او می‌‌دهد. بطور متوسط دندان‌های مصنوعی 5 سال دوام می‌آورند، ولی نیازمند اقدامات مناسب نظافتی و مراقبتی هستند تا پیش از این 5 سال مشکلی برای آنها پیش نیاید. راه‌های متنوعی برای مراقبت از ظاهر و عملکرد این دندان‌ها وجود دارد.

در صورت استفاده صحیح و مراقبت از دندان مصنوعی ، این پروتز دندانی میتواند برای مدت طولانی به راحتی برای شما کار کند . دندان های مصنوعی انواع مختلفی دارند که متناسب با نیاز بیمار توسط دندانپزشک برای وی تجویز میشود و بعد از قالب گیری و ساخته شدن بر روی دهان بیمار قرار گرفته و ایرادات احتمالی آن برطرف و در نهایت به وی تحویل داده میشود

انواع مختلفی که از دندان مصنوعی شناخته شده است را میتوان در دسته بندی کلی زیر قرار داد که عبارتند از :

1- معمولی

این نوع از دندان‎های مصنوعی متحرک ابتدا ساخته شده و پس از کشیدن دندان‌های باقیمانده در دهان و بهبودی بافت آن، دندان مصنوعی در دهان قرار داده می‌شود. این پروسه شاید تا چند ماه طول بکشد. معمولاً دندان مصنوعی به محض خارج شدن دندان‌ها در دهان قرار می‌گیرند، یعنی بیمار بدون دندان نمی‌ماند. دندان مصنوعی کاملاً روی لثه‌ها و استخوان فک می‌نشیند. ولی اگر بلافاصله پس از کشیدن دندان‌ها پزشک دندان مصنوعی را در دهان بگذارد، بخاطر تغییر شکل نسبتاً سریع لثه‌ها و استخوان، احتمالاً پس از چند ماه دندان مصنوعی نیازمند بازسازی خواهد بود. گاهی اوقات، باید به لثه چندین ماه وقت داد تا بهبود یافته و تغییر شکل دهد و سپس دندان مصنوعی را دهان بیمار گذاشت.

2- فوری

این دندان مصنوعی متحرک در همان روزی که دندان‌ها کشیده می‌شوند داخل دهان گذاشته می‌شود. دندانپزشک اقداماتی را انجام داده و در اولین ویزیت مدل‌هایی را از استخوان فک بیمار تهیه می‌کند. البته تا هنگامی که بهبودی کامل حاصل شود بدون دندان نخواهید بود، ولی شاید پس از بهبودی فک نیاز به بازسازی دندان مصنوعی باشد.

3- دندان‌های مصنوعی تکه‌ای

دندان مصنوعی تکه‌ای به گونه‌ای طراحی می‌شود که فاصله بین یک یا چند دندان افتاده را پر کند. جنس صفحه این دندان‌های مصنوعی پلاستیک، نایلون یا فلز است با چند دندان مصنوعی که به آن متصل هستند. این نوع دندان‌ها معمولاً با چند گیره فلزی به دندان‌های طبیعی شما می‌چسبند که از طریق کاملاً در جای خود ثابت می‌مانند.

براحتی می‌توان این گیره‌ها را باز کرده و دندان مصنوعی از دهان خارج کرد. گاهی اوقات، گیره‌ها را از جنس دندان می‌سازند- یا از مواد همرنگ لثه استفاده می‌کنند، هرچند این نوع گیره‌ها همیشه قابل استفاده نیستند زیرا شکنندگی آنها نسبت به فلز بیشتر است. دندانپزشک می‌تواند دهان شما را ارزیابی کرده و دندان مصنوعی تکه‌ای را برایتان تجویز کند.

مراحل نظافت و مراقبت از دندان مصنوعی چگونه است

به منظور مراقبت از دندان مصنوعی خود و شست و شوی این دندان ها بهتر است مراحل و نکات زیر را با دقت انجام دهید ، به خاطر داشته باشیداین مراحل میتواند به حفظ سلامتی این دندان ها کمک کند :

1- ابزار مناسب آن را انتخاب کنید

دندان‌های مصنوعی را باید بطور منظم تمیز کرد، مثل دندان‌های طبیعی. ولی باید دقت کنید بدون آسیب دیدن دندان، آن را مسواک بزنید. همیشه از مسواک با پرز نرم استفاده کنید ، می‌توانید از پارچه نرم استفاده کنید، و یا از خمیردندانی استفاده کنید که مخصوصاً برای دندان مصنوعی ساخته شده و یا از صابون ملایم یا مایع ظرفشویی استفاده نمایید.

هرگز از مسواک‌های زبر یا متوسط، خمیردندان معمولی، شوینده‌های قوی، شوینده‌های خانگی، اسید یا هرگونه ماده ساینده برای دندان مصنوعی استفاده نکنید. این کار باعث حساسیت دهانی و تاول و آبسه می‌شود.

2- ابتدا با آب بشوئید 

پیش از مسواک زدن یا نظافت، دندان مصنوعی خود را کاملاً با آب معمولی بشوئید. این مرحله هرگونه باقیمانده غذا را از روی آن پاک می‌کند.اگر پس از خوردن ابزار یا زمان کافی برای مسواک زدن دندان‌های مصنوعی خود ندارید، حداقل آن را با آب بشوئید. یک آبکشی سریع بهتر از هیچ کاری نکردن است.

3- مسواک یا پارچه خود را خیس کنید

لازم است بدانید در مراقبت از دندان مصنوعی استفاده از مسواک بسیار مهم است . مسواک خشک به دندان مصنوعی شما آسیب می‌زند، پس پیش از نظافت آنها مسواک خود یا پارچه نرمی را خیس کنید.

4- به آرامی دندان مصنوعی خود را نظافت کنید

با یک فشار ملایم و یکسان، تمام سطح دندان مصنوعی را با صابون ملایم یا خمیر دندان مصنوعی مسواک بزنید. دندان مصنوعی را نخراشید.سعی کنید بصورت روزانه آنها را نظافت کنید. باکتری، جرم، پلاک و لکه براحتی روی دندان مصنوعی جمع می‌شود، مرتب مسواک نزدن باعث حساسیت، عفونت و بیماری لثوی خواهد شد.

5- باقیمانده چسب دندان مصنوعی را روی آن پاک کنید

هنگامی که می‌خواهید دندان منوعی خود را نظافت کنید، حتما چسب دندان مصنوعی را از روی آن پاک کنید. در غیر اینصورت، باعث تجمع لایه ضخیمی روی دندان مصنوعی شده و باعث مشکلات در شکل و اندازه آن می‌شود. اگر برای مدتی طولانی چسب دندان مصنوعی روی آن باقی بماند، پاک کردن آنها بسیار دشوار می‌شود و چسب دندان مصنوعی کاملاً ضعیف شده و در نتیجه غذا در هنگام جویدن زیر آن گیر می‌افتد.

حتما بخوانید : مراقبت از ایمپلنت دندان – بایدها و نبایدها

6- برای مراقبت از دندان مصنوعی آن را به خوبی آبکشی کنید

پس از نظافت، کاملاً دندان مصنوعی را آب کشی نمایید تا هرگونه صابون اضافی یا خمیر دندان از روی آن پاک شود. همچنین پس از آنکه دندان مصنوعی خود را از محلول تمیز کننده دندان مصنوعی خارج کردید نیز باید آن را آب بکشید. این راه‌حل‌ها می‌تواند حاوی مواد شیمیایی باشد که در صورت بلع و هضم می‌تواند برای شما مشکلاتی را پدید آورد.

7- برای مراقبت از دندان مصنوعی لازم است زبان، لثه و دندان‌های طبیعی خود را نیز مسواک بزنید

با استفاده از یک مسواک نرم و خمیر دندان معمولی، دهان و لثه‌های خود را مسواک بزنید، همچنین اگر دندان طبیعی دارید آنها را نیز مسواک بزنید. پیش از گذاشتن دوباره دندان مصنوعی، باید باقیمانده غذا را از داخل دهان پاک کرد.اگر از دندان مصنوعی تکه‌ای استفاده می‌کنید باید از نخ دندان و دهانشویه نیز استفاده نمایید. تنها به این خاطر که دندان مصنوعی دارید، از دندان‌های طبیعی خود غافل نشوید.

کارهایی که باید برای مراقبت از دندان مصنوعی کامل یا جزئی انجام دهیم

مراقبت از دندان های مصنوعی لازم انجام نکات و مواردی است که باید آن را با دقت رعایت کرد ، این موارد عبارتند از :

1- برای مراقبت از دندان مصنوعی آن را با احتیاط بردارید.

هنگام تمیز کردن دندان‌های مصنوعی مراقب باشید که بندها یا پلاستیک آن را خم نکنید یا به آن‌ها آسیب نزنید.

2- دندان‌های مصنوعی را بعد از غذا خوردن برداشته و بشویید.

بعد از هر وعده غذایی، دندان مصنوعی خود را با آب بشویید تا ذرات باقی مانده‌ی غذا از روی آن پاک شود. می‌توانید حوله‌ای را تا کرده و روی پیشخوان یا داخل سینک ظرفشویی قرار دهید تا در صورت افتادن دندان‌های مصنوعی از دستتان، از شکستگی در امان بمانند.

3- برای مراقبت از دندان مصنوعی آن را قبل از خواب بردارید و تا صبح در محلول مناسب قرار دهید.

بهتر است که در طول روز هر چند وقت یک‌بار به دهان و دندان‌های مصنوعی خود استراحت دهید. بیرون آوردن آن‌ها قبل از خواب، یا برداشتن آن‌ها برای حداقل شش ساعت در روز، عادت خوبی برای این منظور است. این کار همچنین باعث بهبودی بافت‌های دهان می‌شود و وقتی که بیرون از دهان هستند، در صورت داشتن بست های فلزی، آن‌ها را در آب گرم قرار دهید و سپس آن‌ها را در یک تمیز کننده مخصوص دندان مصنوعی غوطه‌ور کنید تا از باکتری دور بمانند.

4- قبل از قرار دادن دندان‌های مصنوعی در دهان، آن‌ها را بشویید.

بعد از استفاده از محلول مخصوص نگه‌داری دندان مصنوعی، حتماً آن‌ها را به خوبی بشویید، زیرا این ماده ممکن است حاوی مواد شیمیایی مضری باشد که در صورت بلعیدن می‌تواند باعث درد، استفراغ و سوزش شود.

5- ربرای مراقبت از دندان مصنوعی روزانه آن را مسواک بزنید

دقیقاً مانند کاری که با دندان طبیعی خود می‌کنید، هر روز دندان‌های مصنوعی خود را کاملاً تمیز کنید. باید مسواک زدن روزانه و تمیز کردن دندان‌های مصنوعی را با یک مسواک با برس نرم انجام دهید. در کنار تمیزکننده‌ی مخصوص دندان مصنوعی مورد تائید، بهتر است از برس نرم مخصوص دندان مصنوعی نیز استفاده کنید. با کمی آب گرم، آن‌ها را به آرامی با حرکات دورانی مسواک بزنید و روی هر منطقه برای چند لحظه تمرکز کنید. توصیه می‌شود که این کار را روی یک پیشخوان یا میز با حوله‌ای در زیر دستتان انجام دهید تا در صورت لغزش و افتادن، از دندان‌ها محافظت شود.

6- از سلامت کلی دهان خود مراقبت کنید.

خوب و سالم نگه داشتن لثه برای سلامت کلی دهانتان و اطمینان از قرار گرفتن دندان مصنوعی در جای خود بسیار مهم است. حتی اگر در امتداد خط لثه‌تان هیچ دندانی وجود نداشته باشد، شما هنوز هم باید مسواک زدن آرام لثه‌ها، زبان و سقف دهان خود را برای از بین بردن پلاک‌ها و باکتری‌ها ادامه دهید. اگر دندان طبیعی باقی مانده دارید، حتماً آن را مسواک بزنید و در صورت امکان از نخ دندان استفاده کنید.

7- معاینات منظم دندانپزشکی برای مراقبت از دندان مصنوعی را انجام دهید.

با دندانپزشک خود در مورد اینکه چند بار باید برای معاینه مراجعه کنید تا دندان‌های مصنوعی شما به طور حرفه‌ای تمیز و معاینه شوند، صحبت کنید. یک متخصص دندانپزشکی، سلامت دهان و دندان شما را بررسی کرده و همچنین از مناسب بودن دندان مصنوعی‌تان برای جلوگیری از ناراحتی و سر خوردن در دهان اطمینان حاصل می‌کند.

8- اگر دندان مصنوعی در دهانتان شل است، به دندانپزشک مراجعه کنید.

در صورت شل شدن دندان‌های مصنوعی، باید هر چه زودتر به دندانپزشک مراجعه کنید. دندان مصنوعی شل شده، باعث ایجاد زخم، تحریک لثه و عفونت در دهان می‌شود.

کارهایی که برای مراقبت از دندان مصنوعی نباید انجام دهیم

به منظور حفظ و سلامتی و مراقبت از دندان مصنوعی خود موارد زیر را به هیچ عنوان انجام ندهید ، این موارد میتواند باعث بروز مشکلاتی برای این دندان ها شود :

1- از اشیاء نوک تیز استفاده نکنید.

از استفاده از هرگونه شی‌ء ساینده یا تیز در طول دندان مصنوعی خودداری کنید. توصیه می‌شود که چیزهایی مانند خلال دندان روی دندان مصنوعی استفاده نشود زیرا به راحتی می‌توانند لیز بخورند و به بافت دهانتان آسیب برساند.

2- از استفاده از مواد تمیزکننده‌ی ساینده خودداری کنید.

از مسواک زدن با برس زیر و خشن، خمیردندان‌های ساینده یا پاک‌کننده‌های قوی خودداری کنید، زیرا این کار می‌تواند به دندان مصنوعی شما آسیب برساند.

3- خمیردندان‌های سفیدکننده را فراموش کنید.

خمیردندان‌هایی که با عنوان “سفید کننده” شناخته می‌شوند اغلب حاوی پراکسید هیدروژن هستند که هیچ تأثیری بر رنگ دندان‌های مصنوعی ندارند.

4- از محصولات حاوی سفید کننده (بلیچینگ) استفاده نکنید.

هر محصول سفید کننده‌ای می‌تواند باعث ضعیف شدن دندان‌های مصنوعی و تغییر رنگ آن‌ها شود. دندان‌های مصنوعی دارای اتصالات یا قطعات فلزی را در محلول‌های کلرین قرار ندهید، زیرا کلرین می‌تواند باعث خوردگی و کدر شدن فلز شود.

5- از آب گرم خودداری کنید.

آب داغ یا آب جوش می‌تواند دندان مصنوعی شما را تغییر شکل دهد، به جای آن می‌توانید از آب گرم یا ولرم برای نگه‌داری دندان مصنوعی استفاده کنید.

6- هنگام غذا خوردن، دهان خود را خیلی پیچ و تاب ندهید.

ممکن است کمی زمان ببرد تا به دندان‌های مصنوعی خود عادت کنید، اما مهم است که هنگام یادگیری نحوه غذا خوردن با آن‌ها به درستی از آن‌ها استفاده کنید، مثلاً از خوردن لقمه‌های بزرگ غذا خودداری کنید، هنگام گاز زدن غذا، از حرکات کششی استفاده نکنید و برای جلوگیری از آسیب و خرد شدن دندان‌های مصنوعی، از گاز گرفتن غذاهای سخت با دندان‌های جلویی خود خودداری کنید.

7- همیشه مراقب دندان‌های مصنوعی خود باشید.

دندان مصنوعی شما بخشی مهم از زندگی روزمره شماست، بنابراین مهم‌ترین نکته در مراقبت از دندان مصنوعی مراقبت خوب از آن‌هاست تا بتوانند تا آنجا که ممکن است به شما خوب خدمت کنند. از آن‌ها غافل نشوید، یا آن‌ها را بی‌خیال پرت نکنید. همیشه هنگام دست زدن به آن‌ها هوشیار باشید و ملایم رفتار کنید و آن‌ها را تمیز نگه‌دارید تا دهانتان شاد و سالم باشد.

حتما بخوانید : مراقبت از دندان کودکان – بایدها و نبایدها

به منظور مراقبت از دندان مصنوعی در این شرای با پزشک تماس بگیرید

قرارهای منظم دندانپزشکی بخشی اساسی از سلامت دهان و دندان شما است. اگر دندان مصنوعی داریدو به منظور مراقبت از دندان مصنوعی ، هر 6 ماه یک‌بار به طور منظم، مراجعه و معاینه توسط دندانپزشک خود را ادامه دهید. همچنین اگر در مورد دندان مصنوعی خود نگرانی دارید با دندانپزشک خود تماس بگیرید.

اگر دندان مصنوعی‌تان شرایط زیر را دارد بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید:

• موجب ناراحتی‌تان می‌شود
• در دهان می‌لغزد یا دیگر به درستی در جای خود قرار نمی‌گیرد
• هنگام صحبت یا غذا خوردن سر و صدا می‌کند
• فرسوده یا شکستگی آن به وضوح دیده می‌شود

همچنین در صورت بروز موارد زیر باید به دندانپزشک مراجعه کنید:

• ایجاد زخم‌هایی در دهان
• خونریزی لثه
• بوی بد دهان

اگر دچار زخم دهان شوید، این ممکن است به این معنی باشد که دندان مصنوعی شما دیگر به درستی در جای خود قرار نمی‌گیرد. با رعایت نکاتی که گفته شد و مراجعات منظم به دندانپزشک میتوانید شرایط مناسبی برای مراقبت از دندان مصنوعی خود فراهم آورید تا با این عمل بهترین استفاده را از این دندان داشته باشید