گیر غذایی چیست ؟

گیر غذایی یکی از شایع ترین مشکلاتی است که مراجعین به مطب های دندانپزشکی دارند. غذا زمانی بین دندان‌های شما گیر می‌کند که غذایی خورده می شود. گاهی اوقات می توانید آنها را بردارید، اما اغلب اوقات نمی توانید بدون نخ دندان این کار را انجام دهید. این گیر غذایی در صورت عدم درمان ممکن است در نهایت منجر به پوسیدگی دندان یا التهاب لثه شود.

ممکن است لحظات خجالت‌آوری را تجربه کرده باشید که در آن یک تکه سالاد سبز بین دندان‌هایتان گیر کرده است، برای دیگران قابل مشاهده است اما ممکن است خودتان حتی متوجه آن نشوید. هنگامی که یک تکه بزرگ گوشت در پشت دندان شما به دام افتاده باشد، می تواند آزاردهنده باشد و باعث ایجاد ناراحتی شود. جدا از لحظات ناخوشایند گیر غذایی، گاهی اوقات وقتی گیر غذا به لثه ها می رسد، می تواند لثه ها را تحریک کند و باعث تورم و درد لثه های شما شود.

تاثیر گیر کردن غذا بین دندان

اگر دچار گیر کردن مواد غذایی بین دندان یا به عبارتی دام غذا هستید، لبخند زدن و حرف زدن پس از هر وعده می تواند به چالش بزرگی برای شما تبدیل شود. هر بار مجبور هستید که بلافاصله پس از مصرف غذا به جای خلوتی بروید و دندان های خود را تمیز کنید. این کار در مهمانی ها و رستوران می تواند به معضل بزرگی تبدیل شود. به جز اینکه این حالت ناراحت کننده است، لثه شما نیز ممکن است به طور منفی تحت تاثیر قرار گیرد.گیر کردن دائمی غذا بین دندان می تواند موجب تحلیل لثه و گاهی عفونت آن شود.

نتیجه چنین حالتی ابتلا به بیماری لثه، حساسیت دندان یا حتی از دست رفتن دندان است. اگر هر بار مجبور هستید بین دندان های خود را نخ دندان بکشید، این کار می تواند به تدریج موجب حساسیت و سایش لثه شود. فشار مداوم به دندان و بافت لثه برای خارج کردن مواد غذایی از بین آنها می تواند موجب خونریزی لثه و از بین رفتن بافت حامی دندان شود. نخ دندان یک بار در طول روز کافی است. بنابراین اگر دچار دام غذایی هستید و برای داشتن لبخندی زیبا مجبور به استفاده چند باره از نخ دندان در طول روز هستید، برای درمان و رفع مشکل اقدام کنید.

10 علت رایج گیر غذایی که باید بدانید

معمولا علت های مختلفی برای اینکه شما دچار مشکل گیر غذایی شوید ، وجود دارد ، دانستن این علل و عوامل میتواند به شما در کنترل و حتی جلوگیری از ابتلا به این مشکل کمک کند ، از جمله مهم ترین علت های گیر غذایی میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

1- فضای بین دندان ها :

دندان های ما در کنار هم رشد می کنند تا تماس نزدیک ایجاد کنند تا غذا در بین دندان ها گیر نکند. دندان های ما به مرور زمان جابه جا می شوند.این قضیه ممکن است به دلیل ساییدگی و جویدن روزانه و همچنین ناشی از مشکلات دندان قروچه باشد. در مواقعی که 2 دندان با هم تماس شل دارند، مشکل گیر غذایی ایجاد می شود.

2- مشکل هم ترازی دندان ها :

علاوه بر اینکه لازم است دندان ها دارای فضای مناسب باشند ، تراز بودن دندان ها نیز به منظور جلوگیری ازاین اتفاق بسیار مهم است ، لازم است بدانید که زمانی که دندان های ما به درستی در یک راستا قرار نگیرند، غذا در بین “گوشه ها و شکاف های عجیب و غریب” مابین دندان های ما به دام می افتد.

پانسمان موقت دندان به چه دلیل مورد استفاده قرار میگیرد حتما بخوانید : کاربرد پانسمان موقت دندان چیست ؟

3- حفره بین دندان ها :

یکی دیگر از علل مهم در ایجاد این مشکل را میتوان حفره های بین دندانی دانست . حفره زمانی ایجاد می شود که پوسیدگی دندان وجود داشته باشد. با پیشرفت پوسیدگی، سوراخی روی سطح دندان ایجاد می‌کند که در این حالت بین ۲ دندان قرار دارد. خیلی اوقات وقتی یک گیر غذایی وجود دارد، پوسیدگی در ساختار هر دو دندان مجاور هم اتفاق می افتد.

4- دندان شکسته :

هنگامی که یک دندان یا پرکردگی موجود می شکند، فضایی بین دندان شکسته ما ایجاد می کند که باعث ایجاد تله غذا می شود. معمولاً لبه های تیز و ناهمواری نیز وجود خواهد داشت که نظافت را دشوار می کند.به همین علت است که توصیه میشود حتما در صورت داشتن دندان شکسته در دهان خود اقدامات لازم برای درمان آن را صورت دهید .

5- تحلیل لثه و تحلیل استخوان در بین دندان ها :

یکی از مهم ترین علت های گیر غذایی که ممکن است افراد به آن توجه نداشته باشند و یا حتی تصور این موضوع برای آنان دشوار باشد ، تحلیل لثه است . به خاطر داشته باشید تحلیل استخوان های فک و همچنین تحلیل لثه میتواند مشکلات جبران ناپذیری برای سلامت و بهداشت دهان و دندان شما ایجاد نماید . با عقب نشینی لثه، فضای بین دندان ها ایجاد می شود. این فضا مکان مناسبی برای گیر غذا در طول وعده های غذایی خواهد بود.

6- رویش فوقانی دندان :

زمانی که دندانی از بین می رود، دندان در فک مقابل از سطح اکلوزال (سطح جونده) شروع به حرکت می کند. معمولاً این حالت زمانی مشاهده می گردد که از دست دادن دندان در فک پایین است و به نظر می رسد که دندان بالایی نسبت به دندان های همسایه “رشد بیشتر” داشته باشد. هنگامی که دندان “رشد بیشتر” پیدا می کند، فرورفتگی ریشه ها باعث ایجاد گیر غذایی می شود زیرا تماس با دندان های همسایه از بین می رود.

7- دندان نهفته :

در مورد دندان نهفته و مشکلاتی که این دندان میتواند برای سایر دندان ها و همچنین بهداشت دهان ایجاد نماید قبلا صحبت کرده ایم . مجددا یادآوری میکنیم که دندان نهفته دندانی است که قادر به بیرون آمدن از طریق لثه نیست. در بسیاری از شرایط، تمیز کردن آن دشوار است و باعث بروز مشکلات گیر غذایی می شود.

8- رویش جزئی دندان :

قسمتی از دندان رویش یافته و معمولاً باعث گیر افتادن غذا در اطراف بافت لثه می شود که باعث تحریک و التهاب مکرر و عفونت لثه می شود. در صورت عدم درمان، لثه ها متورم می شوند و دندان به دلیل باکتری های موجود در تله غذا پوسیده می شود.

9- پر کردن/تاج بیش از حد کانتور یا برآمدگی :

پرکردن دندان بیش از حد کانتور یک ترمیم بد شکل است که در نتیجه گیر غذایی را ایجاد می کند. در بین دندان‌ها نواحی «به دام انداختن پلاک» وجود دارد که به دلیل کانتور یا بیرون زدگی بیش از حد پرکردگی در هنگام عبور غذا و گیر افتادن در بین آن‌ها می گردد. در نتیجه باقی مانده غذا باعث رشد باکتری‌ها می‌شود که در ادامه باعث ورم لثه و پوسیدگی دندان می‌شود.

10- روکش دندان معیوب :

وقتی پرکننده یا روکش دندان معیوب باشد (یا خرد شده باشد)، نه تنها به باکتری ها اجازه می دهد از شکاف ها عبور کنند، بلکه بقایای غذا را نیز به دام می اندازد.

راه های پیشگیری از گیر غذایی کدام است ؟

علل گیر کردن مواد غذایی اطراف ایمپلنت های دندانی

یکی از مهم ترین مشکلات مربوط به گیر غذایی ، گیر غذایی در اطراف ایمپلنت دندان است ، که میتواند مشکلات زیادی را به همراه داشته باشد . هرچند در بالا به مهم ترین علل مربوط به گیر غذایی اشاره کردیم ولی از آنجایی که ایمپلنت دندان یکی از مهم ترین روش های درمانی به منظور جایگزینی دندان از دست رفته است و به عنوان یکی از درمان های گران دندانپزشکی شناخته میشود ، لازم است در مورد نکات مراقبتی آن اطلاعات کافی داشته باشد .

جلوگیری از گیر کردن غذا در اطراف ایمپلنت های دندانی از بروز هرگونه التهاب، تورم و عفونت جلوگیری می کند. بدین ترتیب نه تنها لثه دچار تحلیل و آسیب نمی شود، بلکه طول عمر ایمپلنت های کاشته شده نیز افزایش می یابد. بنابراین گیر غذایی دندان های ایمپلنت شده را جدی بگیرید و در صورت مشاهده هرگونه مشکل سریعاً دندانپزشک معالج را مطلع سازید. تا با توجه به شرایط بیمار و وضعیت لثه و دندان ها، از بهترین روش برای درمان گیر غذایی دندان استفاده کند.

برای آنکه بتوان راهکار مفید و مؤثر برای جلوگیری از گیر کردن غذا در اطراف ایمپلنت های دندانی پیدا کرد، می بایست علت های اصلی بروز این مشکل شایع را بشناسید. بدین منظور علل اصلی و مهم گیر غذایی دندان های ایمپلنت شده به قرار زیر است:

1- اندازه کوچک و کمتر از حد نرمال روکش دندان

در صورتی که روکش ایمپلنت کوچکتر از حد طبیعی باشد، یک فاصله نامناسب بین ایمپلنت کاشته شده با دندان های مجاور ایجاد می شود. این فاصله به وجود آمده مستعد گیر غذایی دندان است. در این گونه مواقع برای درمان گیر غذایی دندان، می بایست روکش آن تعویض شود. بدین نحو که با اندازه گیری مجدد فضای خالی بین دندان ها و در نظر گرفتن قطر روکش، اقدام به ساخت روکش دندان جدید نموده و آن را روی پایه ایمپلنت قرار می دهند. در صورتی که با این کار فاصله بین دندان ها برطرف شود، رفع گیر غذایی دندان به درستی انجام شده و دیگر شاهد گیر کردن مواد غذایی در اطراف ایمپلنت های دندانی نخواهید بود.

2- جابجایی دندان های اطراف ایمپلنت کاشت شده

همان طور که می دانید ایمپلنت های دندانی درون فک کاشته می شوند. از این رو هیچگونه حرکت اضافی نخواهد داشت و به صورت ثابت و دائمی در جای خود قرار می گیرد. اما در مقابل بنا به دلایل مختلف نظیر ضعف بافت لثه و تحلیل استخوان فک ممکن است دندان های مجاور حرکت نموده و موجب جابجایی پایه و روکش ایمپلنت شوند. این جابجایی با ایجاد فاصله همراه است و به طبع آن گیر غذایی دندان رخ می دهد.

البته به لحاظ اینکه جابجایی ایمپلنت در جهات مختلف صورت می گیرد، شاهد گیر کردن مواد غذایی در اطراف ایمپلنت های دندانی خواهید بود. در این گونه موارد نیز برای جلوگیری از گیر کردن غذا در اطراف ایمپلنت های دندانی، باید حرکات اضافی و نامناسب سایر دندان ها را برطرف نموده و سپس ایمپلنت را به حالت اولیه بازگرداند. انجام این کار موجب رفع گیر غذایی دندان خواهد شد و احتمال باقی ماندن مواد خوراکی به حداقل میزان ممکن می رسد.

3- عدم اتصال مناسب ایمپلنت های دندانی به یکدیگر و سایر دندان های مجاور

گاهی اوقات به دلیل تحلیل لثه، استفاده از ایمپلنت بی کیفیت و عدم تجربه کافی ایمپلنتولوژیست، دندان های اصلی فرد و ایمپلنت های دندانی با فاصله در کنار یکدیگر قرار می گیرند. بدین ترتیب فاصله بین دندان ها احتمال گیر غذایی دندان را افزایش داده و دهان مستعد انواع باکتری، پلاک، تارتار و عفونت می گردد. به طوری که این مشکل با التهاب و باد کردن لثه دندان و همچنین بوی بد دهان نمایان شده و فرد را آزار می دهد. برای رفع گیر غذایی در این مورد نیز باید فاصله بین تمامی دندان ها بررسی شده و رفع شود. در غیر این صورت پس از هر وعده غذایی شاهد باقی ماندن مواد خوراکی بین دندان ها خواهید بود.

4- دندان قروچه شبانه یا ساییدگی شدید دندان ها روی هم؛

همواره به یاد داشته باشید که هرگونه فشار اضافی و غیرطبیعی می توانید بین دندان های اصلی و ایمپلنت های دندانی فاصله ایجاد کند. دندان قروچه یکی از شایع ترین علت هایی است که احتمال به وجود آمدن فاصله بین ایمپلنت دندان و دندان های طبیعی را افزایش می دهد. بنابراین جهت درمان این عامل مهم به دندانپزشک مراجعه نمایید. تا ضمن ریشه یابی موضوع، اقدامات لازم را جهت رفع دندان قروچه و درمان گیر غذایی دندان انجام دهد.

اگر دندانپزشک توصیه کرده دندان عقل نهفته خود را بکشید، نگران نباشید زیرا این دندان‌ها تاثیری در زیبایی و راحت‌تر جویدن غذا ندارد. بنابراین بهتر است برای جلوگیری از عفونت و آسیب به دندان‌های مجاور در اسرع وقت برای کشیدن آن اقدام کنید. دندانپزشک عمومی می‌تواند دندان‌عقل نهفته را جراحی کند اما در صورتی که این دندان در فک پایین به سمت عصب یا در فک بالا به سمت سینوس رشد کرده باشد، باید توسط متخصص جراحی شود. حتما بخوانید : اهمیت جراحی دندان عقل نهفته

روش های درمان گیر غذایی در اطراف ایمپلنت

همانطور که در بالا اشاره کردیم یکی  از مشکلات مربوط به گیر غذایی ، مربوط به این اتفاق در اطراف ایمپلنت دندان است که میتواند مشکلات جدی را به همراه داشته باشد ، به همین منظور برای جلوگیری از گیر کردن غذا در اطراف ایمپلنت های دندانی روش های مختلفی وجود دارد. در واقع با رعایت یک سری دستورالعمل ها و توصیه های دندانپزشکی می توان شاهد رفع گیر غذایی دندان برای همیشه شود. بدین منظور روش های اصلی و مهم درمان گیر غذایی دندان ایمپلنت شده به شرح زیر عبارت است از:

  • مراجعه به ایمپلنتولوژیست های حرفه ای و متخصص برای کاشت ایمپلنت
  • انجام معاینات اولیه و آزمایش های تخصصی قبل از کاشت implant
  • گرفتن تصاویر رادیوگرافی از دهان و دندان ها برای مشاهده وضعیت قرارگیری دندان های طبیعی و ریشه آنها
  • استفاده از برندهای معتبر و با کیفیت ایمپلنت های دندانی
  • جراحی پیوند لثه و بازسازی استخوان فک برای افزایش استحکام و ماندگاری ایمپلنت دندان
  • رعایت بهداشت دهان و دندان (استفاده روزانه از مسواک و نخ دندان)

درمان گیر غذایی دندان

هرچند در بالا به طور کامل علل و راه های درمان گیر غذایی را در مورد ایمپلنت دندان بررسی کردیم اما سوال بسیاری از افراد این است که “اگر چیزی لای دندان گیر کرد چه کنیم؟” اگر نمی توانید مواد غذایی یا مواد زائد را از روی دندان‌های خود پاک کنید، باید در اسرع وقت به دندانپزشک خود مراجعه کنید. غذا نباید به طور مداوم در دندان‌های شما مخصوصا در یک نقطه به خصوص گیر کند. این امر نه تنها برای شما بسیار آزاردهنده است، بلکه می‌تواند به سلامت دهان و دندان و سلامت کلی شما آسیب برساند. در ادامه روش‌هایی درباره رهایی از گیر غذایی مطرح شده است:

1. استفاده از الاینرها

هنگامی که هر بار غذا بین دندان‌های به خصوص گیر می‌کند، تراز کردن بایت ممکن است بهترین گزینه باشد. دندان‌هایی که حتی کمی از هم فاصله دارند فضای کوچکی بین آنها ایجاد می‌کنند که مواد غذایی به راحتی در آن گیر می‌کنند. در نتیجه، این دندان‌ها بسیار مستعد پوسیدگی هستند؛ زیرا تمیز کردن این فضا سخت‌تر است و بیشتر با ذرات در تماس است. فرقی نمیکند این شکاف در طول زمان اتفاق افتاده باشد یا خیر، به طور کلی نزدیک‌تر کردن دندان‌هایتان باعث می‌شود که بایت سالم‌تری داشته باشید.

2. ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده

حفره‌ها، دندان‌های ترک خورده و یا شکسته می‌توانند باعث گیر غذایی شوند. اگر از مناطقی که غذا به طور مکرر گیر می‌کند آگاه هستید، این دندان‌ها را با استفاده از روکش یا کامپوزیت ترمیم کنید. هنگامی که دندان‌ها ترمیم شدند، غذا دیگر نمی‌تواند به این سوراخ‌های کوچک راه پیدا کند.

3. نخ دندان کشیدن به طور روزانه

نخ دندان برای از بین بردن مواد غذایی باقی‌مانده بین دندان‌ها و باکتری‌ها استفاده می‌شود. همچنین در از بین بردن پلاک دندان نیز کاربرد دارد. اگر نخ دندان معمولی جواب نداد، یک گره در نخ ببندید و با احتیاط گره را بین دندان‌های خود بکشید. این گره ضخامت بیشتری را اضافه می‎کند که میتواند به برداشتن غذایی که بین دندان‌های شما گیر کرده است کمک کند.

اما احتیاط کنید که نخ دندان لای دندان گیر نکند. شاید بپرسید اگر نخ دندان لای دندان گیر کرد چه کنیم؟ در این شرایط بدون خشونت و یا با مراجعه نخ دندان را بیرون بکشید زیرا باقی ماندن نخ دندان در دهان می تواند باعث بروز عفونت و آلودگی در محل دندان و لثه شود.

4. استفاده از خلال دندان برای برداشتن غذا

اکثر رستوران‌ها خلال دندانی برای پاک کردن مواد زائد از روی دندان‌های شما بعد از غذا ارائه می‌دهند. در آینه نگاه کنید و با دقت آلودگی‌ها را از بین ببرید. مراقب باشید به لثه‌ها یا دندان‌های خود آسیب نرانید. این روش را می‌توان برای ایمپلنت های دندانی نیز اعمال کرد. به یاد داشته باشید خلال دندان یکبار مصرف است، پس حتما آن را دور بریزید.