چرا جراحی دندان عقل نهفته مهم است ؟

دندان عقل نهفته

دندان عقل نهفته ، می توانند منجر به شلوغی دهان و رشد غیر طبیعی دندان های مجاور شوند. همچنین ممکن است داخل و اطراف این دندان دچار عفونت شود. این دندانها درجات مختلفی دارند. بعضی از آنها ممکن است نیمه نهفته بوده و قسمتی از تاج دندان قابل رؤیت باشد. نکته مهم دیگر در مورد این دندان این است که در سن ۱۷ تا ۲۵ سالگی در انتهایی ترین بخش دندان‌های فک بالا و پایین تشکیل می‌شوند. اگر فضای کافی برای خروج این دندان وجود نداشته باشد، فرد ممکن است دچار فک درد، دندان درد، بیماری‌های لثه، کیست و شکستگی استخوان فک شود.

چرا دندان عقل می روید ؟

از آن جایی که دندان عقل با درد و دردسر زیادی همراه است و نقشی هم در جویدن غذا ایفا نمی کند ، به همین دلیل دندانپزشکان به شدت به دنبال درک وظیفه و عملکرد این دندان ها می باشند . دندان عقل رشد خود را در فک در هفت سالگی آغاز می کند . دندان های عقل در گذشته در بعضی از شرایط قابل استفاده بودند ، مثلا از آن ها به عنوان جایگزینی برای دندان آسیای بزرگ استفاده می کردند که دیگر از بین رفته است . اکنون رژیم های غذایی افراد نرم تر شده است و در نتیجه به دندان ها فشاری وارد نمی شود و نیازی نیست که جای خالی دندانی را با دندان عقل پر کرد .

چرا باید به داد دندان‌ نهفته رسید؟

دندان های نیش بالا معمولا در سن 13 تا 14 سالگی باید رویش پیدا کنند. میانگین سنی رویش دندان‌های عقل نیز سن 20 سالگی می‌باشد و باید تا سن 25 سالگی رویش آنها پایان یافته باشد. چنانچه دندان های نیش و عقل در این سنین رویش پیدا نکنند، احتمال نهفته بودن این دندان ها در لثه وجود دارد و فرد باید برای آگاهی از وجود دندان نهفته به پزشک مراجعه کند. دندان نهفته از طریق معاینات رادیو گرافیکی و کلینیکی قابل تشخیص است.

اگر دندان عقل در فک نهفته باقی بماند و خارج نشود، ممکن است مشکلات زیادی برای فرد به وجود آورد. دندان های نهفته از طریق جراحی و خارج کردن دندان قابل درمان است.  فراموش نکنید که دندان عقل پس از 20 سالگی خیلی کمتر امکان رویش خواهد داشت، پس اگر تا این سن رویش پیدا نکرده بود باید به فکر جراحی آن باشید. جراحی دندان‌های عقل در این زمان به علت جوانی بیمار همراه با ‌ترمیم سریع خواهد بود.

بهترین سن برای خارج کردن دندان های نهفته 20 تا 25 سالگی است. با بالا رفتن سن، جراحی استخوان فک سخت تر است و التیام زخم ناشی از جراحی هم به مراتب طولانی تر می شود. در سنین بالای 40 سال که دندان به طور کامل در داخل استخوان نهفته و از لحاظ رادیو گرافیکی و کلینیکی عارضه ای برای فرد درپی نداشته باشد، در این گونه مواقع نیاز به جراحی نیست و فرد تنها باید سالی یک مرتبه برای چکاب به دندانپزشکی مراجعه کند.

حتما بخوانید : درای ساکت یا حفره خشک دهان چیست ؟

نشانه‌هایی که دندان عقل شما نیاز به کشیدن دارد ؟

برخی از افراد ممکن است در زمان رویش دندان عقل دردی را احساس نکنند. اما به آن معنا نیست که نیاز به کشیدن دندان عقل ندارند. دندان عقل به خصوص در شرایی که به عنوان دندان عقل نهفته شناخته میشود ، بیشتر از هر زمان دیگری نیار به کشیدن دارد . این نکته در مورد دندان های عقل دیگر هم مطرح است و لازم است در صورت مشاهده نشانه های زیر هر چه سریع تر اقدام به کشیدن آن کنید :

۱- درد یا حساسیت دندان

همه دندان‌ها هنگام بیرون آمدن ممکن است کمی احساس ناراحتی کنند، اما دندان عقل نهفته یا عفونی می‌تواند باعث درد یا حساسیت شدید در پشت دهان شما شود. درد دندان عقل با احساس ضربان شدید یا فشار در پشت دهان مشخص می‌شود.

۲- لثه‌های متورم

عفونت لثه ناشی از دندان عقل نهفته ممکن است باعث شود لثه اطراف قرمز یا متورم به نظر برسد یا در لمس حساس شود.

۳- بوی بد دهان یا طعم بد دهان

به دلیل موقعیت قرارگیری دندان عقل، مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن در قسمت عقب دندان را دشوار می‌کند. این امر می‌تواند منجر به تجمع باکتری‌ها، ذرات غذا و ایجاد بوی بد در دهان شود.

۴- فک سفت یا دردناک

دندان عقل می‌تواند به دندان‌ها و فک‌های اطراف فشار وارد کند. این امر ممکن است باز و بسته کردن دهان را سخت تر کند یا باعث درد شود. معمولاً اولین و احتمالاً شایع‌ترین علامتی که نشان دهنده رویش دندان عقل است همین درد است. این درد مبهم در فک می‌تواند آنقدر ثابت باشد که باعث سردرد یا میگرن شود. همچنین می‌تواند در حین جویدن ایجاد درد کند.

۵- کیست

اگر دندان عقل نهفته درمان نشود، ممکن است به مرور زمان کیست‌ها (کیسه‌های پر از مایع) در داخل دهان شما ایجاد شود. اینها می‌توانند به ریشه دندان، فک و اعصاب اطراف آسیب برسانند.

۶- مشکلات سینوسی

دندان عقل مشکل دار در فک بالا گاهی اوقات می‌تواند به حفره سینوسی فشار وارد کند. این فشار می‌تواند منجر به درد سینوسی، احتقان یا سردرد شود.

۷- گوش درد، سردرد یا گردن درد

درد دندان یا فک ناشی از مشکلات دندان عقل ممکن است به گوش، سر یا گردن کشیده شود، به خصوص اگر دندان عقل نهفته مشکل دار درمان نشود.

۸- ازدحام بیش از حد دندان‌ها

شاید دندان‌های صاف و منظمی دارید. اما ناگهان شروع به جابجایی، همپوشانی و شلوغ شدن می‌کنند. ممکن است دلیل آن وجود دندان عقل نهفته باشد. دندان عقل می‌تواند منجر به مشکلات لثه شود. همچنین باعث به دام افتادن غذا شده که در نهایت منجر به عفونت و پوسیدگی دندان مجاور می‌شود.

۹- حساسیت دمایی

یکی دیگر از شاخص‌هایی که شما باید دندان عقل خود را بردارید، حساسیت به گرما و سرما است.

۱۰- دندان نهفته

یکی دیگر از علائم بسیار رایج، دندان‌های نهفته است. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که فضای کافی در دهان وجود نداشته باشد و دندان‌ها با زاویه رویش کنند. دندان‌های نهفته می‌تواند باعث مشکلات فک و مشکلات جدی دیگر شوند.

دندان عقل نهفته چه خطراتی دارد ؟

بهتر است بدانید در صورت عدم توجه به دندان عقل نهفته و یا هر دندان نهفته دیگری در دهان میتواند مشکلات زیر را با خود به همراه داشته باشد :

1. بروز بیماری‌های لثه
2. تحلیل استخوان در دندان‌های مجاور دندان نهفته
3. پوسیدگی دندان‌های مجاور
4. عدم امکان پر کردن دندان‌های مجاور
5. تحلیل ریشه دندان مجاور به علت فشار دندان نهفته
6. مزاحمت دندان نهفته برای روکش‌ها یا بریج یا حتی دست دندان
7. پیدایش کیست‌ها یا تومورها که درمان آنها گاهی با برداشتن قسمتی از استخوان فک همراه خواهد بود
8. دردهای عصبی صورت
9. شکستگی فک پایین در ناحیه دندان نهفته در اثر ضربه به فک پایین، به دلیل کمبود استقامت استخوان
10. چرخش دندان‌های مجاور
11. نامرتب شدن دندان‌ها
12. بیماری‌های مفصل گیجگاهی–‌فکی و صداهای ناشی از آن

حتما بخوانید : نوشابه تا چه اندازه برای سلامتی دندان ها مضر است ؟

منظور از دندان عقل نهفته روی عصب چیست؟

زمانی که دندان عقل نهفته فک پایین در نزدیکی عصب‌های انتقال‌دهنده حس به زبان و لب‌ها (اعصاب جمجمه‌ای) قرار دارد، برای جراحی و کشیدن آن به بررسی بیشتری نیاز است. درواقع کشیدن دندان عقل پنهان‌شده در این شرایط با خطراتی همراه می‌شود که دندانپزشک قبل از انجام جراحی آن‌ها را با بیمار در میان می‌گذارد. اگر دندانپزشک برای کشیدن دندان‌عقل نهفته روی عصب از مهارت کافی برخوردار نباشد، ریشه دندان به عصب فشار وارد می‌کند و باعث آسیب‌دیدگی آن می‌شود.

خطر دندان عقل نهفته در سینوس چیست؟

اگر دندان عقل نهفته فک بالا در نزدیکی سینوس رشد کند، احتمال وارد شدن فشار به سینوس‌ها وجود دارد. از طرفی ذرات غذا و باکتری‌های گیر کرده در دندان عقل پنهان فک بالا می‌توانند وارد سینوس‌ها شوند و با ایجاد علائمی مانند درد، گرفتگی، سردرد سینوسی و نشانه‌های آلرژی باعث بروز بیماری سینوزیت شوند.

همچنین با ایجاد عفونت در نهفتگی دندان عقل، احتمال سرایت آن به سینوس و بروز علائمی مانند تب، درد سینوسی، ترشح از بینی و بوی بد دهان افزایش میی‌ابد. البته برعکس این عارضه یعنی احتمال اینکه عفونت سینوسی به دندان عقل نهفته فک بالا سرایت کند هم وجود دارد.

برای جلوگیری از کاهش این عارضه باید حتما دندان عقل پنهان فک بالا جراحی شود. این نوع جراحی به مهارت و تخصص زیادی نیاز دارد. از همین‌رو بهتر است برای به حداقل رساندن عوارض ناشی از جراحی، آن را نزد یک جراح متخصص فک و صورت انجام دهید.

جراحی دندان عقل نهفته راهکاری برای درمان است

دندان عقل نهفته ممکن است کج دربیاید و منجر به درد ، عفونت یا ورم خط لثه و ورم صورت شوند . در صورت بروز هر کدام از این مشکلات ، دندانپزشک ممکن است کشیدن دندان عقل را ضروری بداند . کشیدن دندان عقل یک روش جراحی برای خارج سازی این دندان است .

در صورتی که دندان عقل فضایی برای رشد نداشته باشد ، منجر به درد ، عفونت و یا مسائل دندانی دیگری میشود که به احتمال زیاد جراحی و کشیدن گزینه مناسبی است که توسط دندانپزشک توصیه میشود . کشیدن دندان عقل نهفتهیا دیگر دندانها یک پدیده تقریبا متداول است ، معمولا به دلایلی که گفته شد این جراحی تجویز میوشد .

مراقبت‌های پس از کشیدن دندان

اگر دندان های عقل به درستی درنیایند و باعث ایجاد مشکلاتی برای فرد شوند، امکان دارد دندانپزشک توصیه کند با استفاده از جراحی این دندان ها را خارج کنند. این جراحی نیز مانند هر جراحی دیگری دوره بهبودی دارد. بهترین راه برای بهبودی جراحی دندان عقل پیروی منظم از دستورالعمل های جراح است. عدم رعایت دستورات دندانپزشک جراح ممکن است روند بهبودی را دردناک کرده و منجر به بروز حفره خشک شود. این حفره پس از کشیدن دندان عقل نهفته باقی مانده و دلمه نبسته است و لذا دیر خوب می شود.

• محکم فشار دادن (گاز زدن) پانسمان به مدت حداقل یک ساعت
• عوض نکردن زود به زود پانسمان و نگهداشتن هر پانسمان به مدت حداقل 20 دقیقه. تعویض سریع پانسمان از لخته شدن خون جلوگیری می‌کند.
• خودداری از شستشوی شدید دهان یا تف کردن به مدت حداقل 24 ساعت
• سر کشیدن ساده مایعات از لیوان و استفاده نکردن از نی
• چند بار شستشو دادن ملایم دهان با محلول آب نمک گرم پس از 24 ساعت
• استراحت کردن در منزل
• اجتناب از انجام فعالیت‌های بدنی سنگین، خوردن نوشیدنی‌ها و غذاهای داغ تا پایان روز جراحی. این کار احتمال خونریزی را به حداقل می‌رساند.
• بیمار باید در صورت خونریزی داشتن گاز پانسمان تمیزی را روی زخم بگذارد و آن را 30 دقیقه فشار دهد.

توصیه غذایی برای جراحی کشیدن دندان نهفته

اگر به خوردن بستنی علاقه دارید برای شما خبری خوبی داریم. یکی از روش های بهبودی پس از عمل دندان نهفته خوردن بستنی است زیرا در روز اول به بیماران توصیه می شود بیشتر از خوراکی های مایع ( ماست،میلک شیک، پودینگ) استفاده کنند. دقت کنید که نباید نوشیدنی ها را با نی میل کنید زیرا مکیدن باعث شل شدن لخته های خونی می شود.

سپس برای چهار تا پنج روز رژیم غذای نرم را باید داشته باشید: پوره سیب زمینی، تخم مرغ پخته و پاستا. از خوردن هر چیزی که به جویدن زیاد نیاز دارد، خودداری کنید، پس استیک نباید بخورید. و غذاهای سردتری که تسکین دهنده نیز هستند را انتخاب کنید. و در هنگام جویدن مراقب باشید. اجازه دهید کارد و چنگال برای شما این کار را برای شما انجام دهند.

به خاطر داشته باشید

اگر دندانپزشک توصیه کرده دندان عقل نهفته خود را بکشید، نگران نباشید زیرا این دندان‌ها تاثیری در زیبایی و راحت‌تر جویدن غذا ندارد. بنابراین بهتر است برای جلوگیری از عفونت و آسیب به دندان‌های مجاور در اسرع وقت برای کشیدن آن اقدام کنید. دندانپزشک عمومی می‌تواند دندان‌عقل نهفته را جراحی کند اما در صورتی که این دندان در فک پایین به سمت عصب یا در فک بالا به سمت سینوس رشد کرده باشد، باید توسط متخصص جراحی شود.