خونریزی لثه در بارداری چرا اتفاق می افتد ؟

خونریزی لثه در بارداری

خونریزی لثه در بارداری چه دلیلی دارد ؟ آیا بخشی از بدن وجود دارد که بارداری روی آن تاثیر نگذارد ؟ در همین ابتدا لازم است بدانید که لثه های شما نیز در دوران بارداری مستثنی نیستندو شکم شما تنها چیزی نیست که این روزها متورم می شود. لثه های شما همچنین ممکن است لطیف، متورم، قرمز، حساس و مستعد خونریزی در دوران بارداری باشند، خصوصاً هنگام مسواک زدن واستفاده از نخ دندان. وحشت نکنید … کاملاً طبیعی است. لثه ها و دندان های شما به احتمال زیاد به حالتی که قبل از زایمان داشتند، بر می گردند. اما این ایده خوبی است که اکنون بهداشت دهان و دندان خود را تقویت کنید.

آیا خونریزی لثه در بارداری طبیعی است؟

خوب است بدانید که حدود 60-75% زنان باردار تقریبا از هفته چهاردهم بارداری این وضعیت را تجربه میکنند که شامل تورم، قرمزی و حساسیت لثه ها در زمان نخ دندان کشیدن و مسواک زدن می شود. همانطور که بالاتر توضیح دادیم، ژنژیویت بارداری نوعی التهاب خفیف لثه است که به دلیل تغییرات هورمونی در بدن در دوران بارداری و واکنش لثه ها به باکتری های موجود در پلاک های دندان، اتفاق می افتد.  از طرف دیگر، بالا بودن سطح دو هورمون پروژسترون و استروژن باعث افزایش جریان خون در غشای مخاطی و تشدید این حساسیت می شود.

همچنین ممکن است روی لثه هایتان حالت توده ای شکلی را احساس کنید که با هربار مسواک زدن، خونریزی میکند. این غده یا توده های تقریبا نادر، تومور بارداری یا گرانولوم پیوژنیک pyogenic granuloma  نام دارد. توجه داشته باشید که تومورهای بارداری در هر نقطه ای از بدن شما ظاهر می شوند ولی بیشترین نقطه رشد آنها در دهان است. این تومورهای بی خطر بسیار کوچک بیشتر در نقاطی ظاهر می شوند که التهاب لثه شما اتفاق افتاده است و خبر خوب اینکه پس از زایمان از بین می روند. اما توجه داشته باشید اگر همچنان در دهان وجود داشته باشند لازم است برای درمان آنها اقدام کنید.

عوارض خونریزی لثه در دوران بارداری

خونریزی لثه در دوران بارداری معمولاً خفیف است. اما حتی در صورت خفیف بودن آن هم بهتر است که به دندانپزشک مراجعه کنید تا بتوانید از بروز عوارض احتمالی مانند بیماری پریودنتال پیشگیری کنید. بیماری پریودنتال، عفونت لثه و استخوان اطراف است و می تواند منجر به شل شدن دندان ها و از دست دادن آنها شود.

اکثر بررسی ها نشان داده اند که بیماری پریودنتال ممکن است خطر زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد و پره اکلامپسی را افزایش دهد. با این حال، برخی بررسی ها این ارتباط را نشان نمی دهند. در هر صورت، با مراقبت خوب از دندان های خود می توانید احتمال بروز عوارض را کاهش دهید.

علل خونریزی لثه در بارداری کدام است ؟

در سه ماهه دوم بارداری مقدار زیادی رنگ صورتی روی مسواک خود مشاهده کنید. همان هورمون‌های بارداری که باعث تورم غشاهای مخاطی و گرفتگی سینوس‌ها می‌شوند، از حدود هفته پانزدهم بارداری به بعد، لثه‌های شما را ملتهب می‌کنند و احتمال خونریزی راحت‌تر آن‌ها را افزایش می‌دهند. اینکه چرا ممکن شما تجربه خونریزی لثه در بارداری را داشته باشید ، دلایل متفاوتی دارد . از جمله مهم ترین و شایع ترین این دلایل میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

1- هورمون ها

اولین نکته ای که در مورد علت ایجاد این مشکل به ذهن میرسد ، قطعا تغییر هورمون های شما دانست . یکی از دلایل التهاب لثه در بارداری، هورمون های بارداری (استروژن و پروژسترون) هستند که از طریق خون جریان پیدا کرده و جریان خون را به تمام غشاهای مخاطی افزایش می دهند. این تغییرات را میتوان به عنوان مهم ترین و شایع ترین علت ایجاد خونریزی لثه در بارداری دانست .

حتما بخوانید : منظور از لیفت لثه یا ژنژیوکتومی چیست ؟

2- تغییرات رژیم غذایی

رژیم غذایی یکی دیگر از علت هایی است که میتواند باعث بروز این مشکل در بانوان باردار شود . تغییرات در رژیم غذایی که به علت های مختلفی ایجاد میشود نکته ای است که باعث خونریزی لثه در بارداری شده و لازم است به این مورد نیز توجه ویژه داشته باشیم . چرا که زنان ممکن است در دوران بارداری کربوهیدرات، شیرینی و فست فودهای بیشتری بخورند. بررسی ها نشان می دهد که زنان ممکن است در دوران بارداری تمایل بیشتری به خوردن غذاهای غیرمفید داشته باشند.

3- کاهش بزاق

بارداری به معنای افزایش هورمون است و در برخی از افراد ممکن است منجر به کاهش بزاق شود. بزاق کمتر به این معنی است که کربوهیدرات هایی که می خورید به مدت طولانی تری روی سطح دندان های شما باقی می مانند و به طور بالقوه منجر به تجمع پلاک می شوند. پلاک ماده نرم و چسبنده ای است که روی دندان شما جمع می شود و مملو از باکتری است که باعث پوسیدگی دندان و بیماری لثه می شود. به همین دلیل است که کمبود بزاق در این دوران میتواند برای بانوان مشکل ساز باشد .

4- بیزاری از خمیر دندان

برخی از زنان ممکن است در طول دوران بارداری خود نتوانند بوی خمیردندان را تحمل کنند و بر همین اساس عادت مسواک زدن دو بار در روز را دوست نداشته باشند. سعی کنید مارک خمیردندان خود را تغییر دهید یا از طعم ملایم تری استفاده کنید. فراموش نکنید این دلیل که به خاطر بو و یا مزه خمیر دندان مسواک زدن را به طور کامل کنار بگذارید میتواند باعث بروز مشکلات جدی برای سلامت دهان و دندان و حتی جنین شما شود ، پس حتما در این مورد با دندانپزشک خود مشورت داشته باشید .

5- بیماری صبحگاهی

ویار صبحگاهی نیز یکی از دلایل شایع و مهمی است که باعث بروز مشکلات بسیاری در سلامت و بهداشت دهان و دندان شما از جمله خونریزی لثه در بارداری میشود . زنانی که در طول دوران بارداری با ویار حاملگی دست و پنجه نرم می کنند بهتر است بعد از استفراغی، دهان خود را آب بکشند تا اسید معده از سطح دندان ها پاک شود. اگر می خواهید مسواک بزنید، حدود ۱ ساعت صبر کنید، زیرا ممکن است اسید مینای دندان شما را نرم کند.

درمان خونریزی لثه در بارداری

هرچند درد یا خونریزی لثه در بارداری زیاد نگران کننده نمی باشد و با رعایت نکات زیر میتوانید آن را درمان کنید ، اما به خاطر داشته باشید عدم توجه به این مشکل میتواند برای شما دردسرساز شود ، پس لازم است حتما در مورد این مشکل با دقت به نکات زیر توجه داشته و در صورتی که با رعایت این نکات نیز مشکل برطرف نشد حتما به دندانپزشک خود مراجعه کنید :

1- معاینه و چکاپ دندان ها :

این مورد را بارها تاکید کرده ایم که بررسی وضعیت و بهداشت دهان و دندان ها قبل و بعد و حتی در حین دوران بارداری بسیار مهم است و لازم است به آن توجه ویژه ای شود . بنابراین سعی کنید حداقل یکبار در طول بارداری خود برای معاینه و چکاپ دندان های خود به دندانپزشک مراجعه کنید اما بارداری خود را به دندانپزشک اطلاع دهید.

2– مراقبت از دندانها :

دو بار در روز به مدت دو دقیقه مسواک بزنید و به طور منظم از نخ دندان استفاده کنید. اما دقیق بودن را با تهاجمی بودن اشتباه نگیرید، مسواک شما باید نرم باشد، هرگز از مسواک های متوسط یا سخت استفاده نکنید. می توانید از مسواک دستی یا برقی استفاده کنید، اما با ملایمت اجام بدهید. مسواک‌زدن و نخ دندان‌کشیدن بیش از حد می تواند لثه های حساس را حساس تر و مستعد خونریزی کند . پس برای جلوگیری از خونریزی لثه در بارداری حتما به این نکات توجه کنید .

3- مسواک زدن زبان :

این نکته مهم را به خاطر داشته باشید که فقط دندان‌های شما نیستند که به مراقبت نیاز دارند، مسواک زدن زبان همچنین به کاهش میزان باکتری در دهان کمک می‌کند. کنترل باکتری ها در دهان میتواند مانع مهمی در ایجاد پوسیدگی ها دندان ، عفونت و یا تحلیل لثه و در نهایت خونریزی لثه در بارداری شود . پس حتما علاوه بر استفاده از مسواک برای تمیز کردن دندانها از مسواک زبان نیز استفاده کنید و به خاطر داشته باشید با رعایت آن سلامت دهان و دندان شما تضمین میشود .

4- استفاده از دهانشویه :

بسیاری از بانوان در دوران بارداری استفاده از دهانشویه را چندان جدی نمیگیرند ، اما لازم است که از دندانپزشک خود بخواهید یک دهانشویه درمانی و غیر الکلی را به شما تجویز نماید، دهانشویه‌ای که دندان‌ها را تقویت می‌کند و فقط بوی دهان شما را خوشبو نمی‌کند یا دهانشویه‌ای را که می‌توانید روزانه برای کاهش باکتری‌ها و پلاک‌های موجود در دهان در فاصله بین مسواک‌زدن استفاده کنید. این روش نیز یکی از راهکارهای مهمی است که میتواند به شما در جلوگیری و یا درمان خونریزی لثه در بارداری کمک کند .

بهترین زمان مراجعه به دندانپزشک برای خونریزی لثه در بارداری

دندانپزشک بعد از ارزیابی وضعیت لثه های شما، درمان ژنژیویت بارداری را شروع میکند؛ تجویز آنتی بیوتیک و دهان شویه های قوی برای درمان از جمله آنهاست. ناگفته نماند ممکن است دستور جراحی تجویز شود ولی معمولا این روش برای موارد بسیار جدی و نگران کننده است.

یک بار دیگر این اطمینان خاطر را به شما می دهیم که مصرف آنتی بیوتیک و دهان شویه در دوره بارداری کاملا بی خطر و هنوز مطالعات علمی مشخصی درمورد اثر این مواد بر سلامتی مادر و جنین انجام نشده است.  در کنار مراجعه به موقع، اگر علائم زیر را دارید لازم است فورا به دندانپزشک مراجعه کنید:

• دندان درد
• درد لثه همراه با خونریزی مداوم
• سایر نشانه های بیماری لثه مثل تورم و حساس شدن لثه ها، تغییر بافت و ساختار لثه، بوی بد دهان یا افتادن دندان
• بیشتر شدن التهاب در نقاط دیگر دهان حتی اگر بدون درد و علائم دیگر باشد.
• بی حسی در دهان

وزن کم کودک هنگام تولد چه ارتباطی با عفونت لثه دارد ؟

پژوهشهای متعدد نشان داده اند زنانی که عفونت لثه دارند بیشتر دچار مشکل وزن کم کودک در هنگام تولد می شوند. به گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا، کودکانی که در زمان تولد وزن کمتر از ۲.۵ کیلوگرم دارند بیشتر دچار مشکلات پزشکی بلند مدت مانند تاخیر در مهارتهای حرکتی، رشد اجتماعی یا ناتوانیهای یادگیری می شوند. مشابه همین عوارض در کودکانی که حداقل سه هفته زودتر از تاریخ مورد نظر به دنیا می آیند صادق است.

مشکلات دیگر مربوط به تولد زودرس عبارتند از مشکلات ریوی، مشکلات بینایی یا شنوایی، مشکلات گوارشی و مشکل در شیر خوردن. پس لازم است به وضعیت بهداشت و سلامت دهان و دندان خود قبل و در حین بارداری توجه ویژه ای داشته باشید و در صورتی که به هر علتی دچار خونریزی لثه در بارداری هستید در این مورد با دندانپزشک خود مشورت لازم را داشته باشید تا اقدامات لازم برای کنترل و درمان این وضعیت برای شما صورت گیرد.

حتما بخوانید : همه چیز در رابطه با اهمیت مینای دندان که باید بدانید

جلوگیری از بیماری های لثه و دندان ها در دوران بارداری

گفته های بالا نمی تواند دلیل باشد که تمام زنان باردار به بیماری های لثه و دندان دچار شوند. بسیاری از افراد با برنامه ریزی و توجه به نکاتی مهم توانسته اند از این قبیل مشکلات پیشگیری کنند. هرچند بسیاری از نکاتی که در ادامه برای شما خواهیم گفت به عنوان یکی از راه های درمان خونریزی لثه در بارداری شناخته میشود اما رعایت این نکات قبل از بارداری و در حین بارداری میتواند به مشا در جلوگیری به ابتلای خونریزی لثه در باردرای کمک کند ، این نکات عبارتند از :

1- مراجعه به دندانپزشکی قبل از بارداری

قبل از آنکه دوران بارداری آغاز شود بهتر است از ماه ها قبل به بررسی وضعیت دندان هایتان بپردازید. اگر دندان خراب و پوسیده ای دارید حتما آنها را ترمیم کنید. مسواک زدن بعد از هر وعده غذایی و استفاده از نخ دندان را از همین دوران عادت کنید. به خاطر داشته باشید مراجعات دوره ای و منظم چه قبل و چه بعد از بارداری به شما نه تنها در بهداشت و سلامت دهان و دندان کمک میکند بلکه به طور چشمگیری در سلامت و کیفیت بهداشت نیز کمک کرده و مانع میشود تا هزینه های گزاف دندانپزشکی به شما متحمل شود .

2- استفاده از مکمل های کلسیم و اسید سولفیک

معمولا پزشکان برای زنان باردار از سه ماه قبل از بارداری اسید سولفیک و کلسیم تجویز می کنند. به این ترتیب بدن انسان از این مواد غنی می شود. کلسیم و اسید سولفیک از بسیاری از مشکلات در بارداری جلوگیری می کنند. پس حتما استفاده از این مکمل های دارویی را جدی بگیرید و به خاطر داشته باشید استفاده از این مکمل ها نه تنها برای سلامتی شما بسیار مفید است بلکه به شما در عدم ابتلا به خونریزی لثه در بارداری کمک بسیار موثری خواهد داشت .

3- عایت بهداشت دهان و دندان در دوران بارداری

در زمان بارداری یکی از مهمترین کارهایی که باید انجام دهید، مسواک زدن بعد از هر وعده غذایی و استفاده از نخ دندان می باشد. مسواکی که استفاده می کنید با برس نرمی داشته باشد تا خونریزی و التهاب لثه را تشدید نکند. همچنین استفاده از نخ دندان نه تنها از پوسیدگی دندان ها جلوگیری می کند. بلکه باعث می شود التهاب لثه نیز کاهش بیابد.

4- استفاده از دهانشویه های آنتی باکتریال 

همانطور که در بالا نیز اشاره کردیم استفاده از دهانشویه در این دوران بسیار مهم است و به شما در کنترل بیماری های دهان و دندان و همچنین جلوگیری از خونریزی لثه در بارداری کمک بسزایی خواهد کرد . برای جلوگیری از عفونت لثه بهتر است در هفته سه بار از دهانشویه های آنتی باکتریال بدون الکل استفاده کنید. همچنین می توانید از محلول نمک دریا همراه با آب ولرم برای دهانشویه استفاده نمایید.

5- غنی کردن بدن از ویتامین C

ویتامین سی دشمن باکتری های بدن می باشد. اما ما توصیه می کنیم برای غنی کردن بدن از ویتامین سی قرص و مکمل مصرف نکنید. بسیاری از میوه ها و سبزیجات حاوی ویتامین سی هستن از قبل از شروع دوران بارداری خود را به خوردن دو یا سه واحد میوه در روز و خوردن سبزیجات سبز عادت دهید. پس در صورتی که میخواهید از بروز خونریزی لثه در بارداری جلوگیری کنید لازم است به سطح ویتامین های بدن خود در این دوران توجه داشته باشید .

6- پرهیز از استعمال دخانیات و نوشیدن الکل

اگر به نوشیدن الکل و استعمال سیگار عادت دارید باید بگوییم به هیچ عنوان باردار نشوید تا زمانی که عادت خود را ترک کنید. دخانیات و نوشیدنی های حاوی الکل نه تنها بر تشدید بیماری های دهان و دندان تاثیر می گذارند بلکه موجب نارسایی هایی در جنین و حتی سقط می شوند. پس نه تنها برای جلوگیری از خونریزی لثه در بارداری بلکه برای حفظ سلامت خود از استعمال دخانیات و نوشیدن الکل بپرهیزید

به خاطر داشته باشید

تجربه خونریزی لثه در بارداری برای بسیار از افراد اتفاق می افتد . اگر لثه های شما خونریزی دارند، مهم است که آن را تحت کنترل قرار دهید. گرچه ممکن است علت آن یک دلیل کاملاً ساده، مانند استفاده از مسواک بسیار سخت باشد، اما گاهی اوقات ممکن است دلیل مهم تری موجب بروز آن شده باشد. تحقیقات نشان می دهند که خونریزی لثه ها ممکن است با بیماری های مختلفی ارتباط داشته باشد. وقتی می گویند دهان پنجره ای رو به بدن است، واقعاً درست است.

آنچه داخل دهان اتفاق می افتد ممکن است تصویری از سلامت کلی باشد. تحقیقات حاکی از این هستند که بیماری پریودنتال، که ممکن است دلیل خونریزی لثه شما باشد، با بیماری هایی مانند بیماری قلبی، دیابت، سکته مغزی، و زایمان زودرس ارتباط دارد. به همین دلیل دندانپزشکان معتقدند، اگر بیماری پریودنتال (لثه) را درمان نکنید، نه تنها به آرامی همه دندان های خود را از دست خواهید داد، بلکه ممکن است سلامت شما نیز تحت تأثیر قرار دهد.