جرمگیری لثه

جرمگیری لثه یکی از روش های درمانی مهم در دندانپزشکی است ، بهداشت دهان و دندان در کنار ایجاد زیبایی، عاملی برای حفاظت از دندان ها و مراقبت از آنان در دراز مدت می باشد. به همین خاطر نه تنها باید به خود دندان توجه کرد که باید به لثه ها، لب، شرایط ظاهری زبان، بوی دهان و … نیز اهمیت بدهیم. اما یکی از مواردی که در زمینه بهداشت دهان و دندان به آن توجه می شود و جنبه زیبایی هم دارد، جرم گیری لثه است.

خیلی از ما عبارت جرم گیری را به تنهایی شنیده ایم و یا در مورد جرم گیری دندان مواردی را می دانیم، اما ممکن است پزشکی برای شما جرم گیری لثه را تجویز کند. اینکه جرم گیری لثه چیست؟ چه مزایا و معایبی دارد، آیا جرم گیری لثه درد داد؟ و عوارض جرم گیری لثه چیست، از جمله نکاتی است که قصد داریم در این بخش به آن بپردازیم و به سوالات شما همراهان همیشگی مطب دندانپزشکی خورشید پاسخ دهیم .

جرمگیری لثه چیست ؟

برای اینکه باکتری ها و همچنین پلاک های ایجاد شده در حد فاصل و یا میان دندان ها و لثه از بین برده شود، از روش درمانی به نام جرم گیری لثه استفاده می شود. چرا که در برخی موارد فاصله و فضای بین دندان و لثه بسیار زیاد و عمیق می شود و این امر موجب می شود که جرم زیادی وارد آن شود و بخاطر ماندگاری در این فضا، بافت های لثه و دندان را دچار آسیب نماید. در چنین مواردی با انجام جرم گیری لثه ابتدا رسوبات را بر طرف می کنند و در نهایت به از بین بردن فضای ایجاد شده می پردازند.

فرق بین جرمگیری لثه با جرمگیری دندان در چیست ؟

فرق بین جرمگیری لثه و دندان بیشتر به محل جرم گیری مربوط می شود تا اینکه به عوامل جرم گرفتن یا نوع رسوب مربوط باشد. در واقع می توان گفت عوامل ایجاد جرم لثه و دندان تقریبا با یکدیگر مشترک هستند و با توجه به میزان تماسی که با سطح دهان دارند، برای افراد مختلف، در محل های مختلفی از سطح دندان و لثه رسوب می کنند.

  • عدم رسیدگی به بهداشت دهان و دندان به صورت منظم
  • عدم استفاده از نخ دندان
  • استفاده کم و نادرست از مسواک و خمیر دندان
  • خوردن بیش از اندازه نوشیدنی های دارای قند و گاز
  • خوردن خوراکی های چسبناک و شیرین
  • عدم مراجعه به دندانپزشک برای معاینات دوره ای
  • بخاطر انجام ارتودنسی

جرم گیری لثه درد دارد ؟

ابتدا باید پر تکرار ترین سوال در حوزه درمانی را مطرح کنیم، آیا جرم گیری لثه درد دارد؟ در پاسخ به این سوال توجه به این نکته حائز اهمیت است که، در فرایند جرم گیری دندان نیاز به تزریق آمپول بی حسی نخواهد بود، اما در جرم گیری لثه با توجه به درمان عمقی و اینکه ناحیه تحت درمان لثه ها هستند، و بافت حساس تری دارند،  نیازبه تزریق آمپول بی حسی می‌باشد. البته جهت عدم احساس درد هنگام درمان و یا تزریق آمپول بی حسی، می‌توان با تابش اشعهای کم توان لیزر در ناحیه تحت درمان استفاده کرد.

هنگام تزریق آمپول بی حسی فرد هیچ گونه درد یا سوزشی احساس نخواهد کرد.در نتیجه طی درمان نیز فرد هیچ درد یا سوزشی احساس نخواهد کرد.  در موارد محدودی بعد از اینکه اثر بی حسی از بین رفت، ممکن است احساس ناخوشایندی، حس حساسیت و درد کمی وجود داشته باشد. در چنین مواردی با توصیه پزشک می توانید از داروهای آنتی بیوتیک تجویز شده به همراه قرقره محلول آب نمک استفاده کنید.

جرمگیری لثه چگونه انجام می شود ؟

زمانی که عمق فضای ایجاد شده بین دندان‌ها و لثه که به آن پاکت نیز گفته می‌شود، به بیش از 3 میلی متر رسیده باشد، جرمگیری عمقی برای تمیز کردن آن و برداشتن جرم‌ها پیش از وخیم‌تر شدن بیماری لثه و تشدید آن، انجام می‌شود. این فرایند مطابق مراحل زیر انجام می‌شود:

1- تزریق بی حس کننده موضعی

دستکاری بافت لثه و تمیز کردن سطح زیر آن ممکن است با احساس درد و ناراحتی برای بیمار همراه باشد، به همین دلیل امکان دارد دندانپزشک از بی حسی موضعی برای پیشگیری از ایجاد درد استفاده نماید که احتمال دارد لب‌ها و لثه‌ها تا چند ساعت پس از انجام جرم گیری بی حس باقی بمانند.

همه چیز در رابطه با آبسه لثه که لازم است بدانید حتما بخوانید : آبسه لثه چیست ؟

2- تراش دادن و زدودن جرم‌ها با استفاده ابزار مخصوص

ابزارهای استاندارد تراش دهنده‌ای که ممکن است برای انجام این فرایند مورد استفاده قرار گیرند، ابزارهای اسکیلر و آلتراسونیک هستند. طی جرم گیری لثه، دندانپزشک با استفاده از این ابزارها بین دندان‌ها و لثه را تا جایی که به ریشه دندان برسد، پاکسازی می‌کند و در واقع جرم زیر خط لثه را نیز برمی‌دارد. انجام این کار علاوه بر کمک به بهبود یافتن بافت لثه، به تمیز و صاف شدن ریشه دندان کمک می‌کند و در صورتی که بیمار پس از آن بهداشت دهان و دندان خوبی داشته باشد، دیگر امکان تجمع جرم در این فضا وجود نخواهد داشت.

3- قرار دادن فیبرهای آنتی بیوتیک در محل جرم گیری شده

پس از پایان جرم گیری و اطمینان از تمیز شدن پاکت‌های ایجاد شده و همچنین سطح ریشه دندان از هرگونه جرم و پلاک، دندانپزشک اقدام به قرار دادن فیبرهای آنتی بیوتیک در این ناحیه می‌نماید. هدف از انجام این کار پیشگیری از ایجاد عفونت، تسکین درد و همچنین افزایش سرعت بهبودی لثه می‌باشد. این فیبرها پس از گذشت یک هفته توسط دندانپزشک از محل خود خارج می‌شوند.

3- انجام معاینه نهایی و اطمینان از بهبودی

دندانپزشک طی یک جلسه معاینات لازم برای اطمینان از حاصل شدن بهبودی کامل و کاهش این پاکت‌ها را انجام می‌دهد و در صورتی که همچنان وجود پاکت‌هایی با عمق بیش از 3 میلی متر را مشاهده نماید، ممکن است اقدامات درمانی دیگری را در نظر بگیرد و به بیمار پیشنهاد دهد.

یک نکته مهم

افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی خاص، مانند اندوکاردیت یا کسانی که دریچه‌های مصنوعی قلب دارند، ممکن است قبل از انجام هر گونه درمان دندانپزشکی نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک داشته باشند. آنتی‌بیوتیک‌ها خطر عفونت باکتریایی را کاهش می‌دهند. مشکلات سیستم ایمنی بدن، جراحی قبلی و یا داشتن جسم مصنوعی در بدن نیز از مواردی هستند که باید به آنها توجه کنید. در این شرایط حتماً دندانپزشک خود را مطلع نمایید.

ابزارهای جرمگیری لثه و دندان

برای جرمگیری لثه و دندان گفتیم که نیاز به تجهیزات و ابزار خاصی می باشد، از جمله :

۱- ابزارهای دستی برای جرم گیری

از سنتی ترین ابزار می باشد که توسط دندانپزشک استفاده می شود و با کمک ابزار و به صورت کاملا دستی، فرآیند جرم گیری برخی نواحی انجام می شود. در مواردی که حجم جرم گیری پایین باشد، معمولا از این ابزار استفاده می کنند.

۲- ابزارهای اولتراسونیک

یک دسته از ابزارهای پیشرفته در زمینه جرم گیری به حساب می آیند که با کمک یک سری فلزی، فرآیند حذف رسوب و پلاک ها از سطح انجام می گیرد. در ادامه بعد از استفاده ابزار اولتراسونیک، با کمک اسپری و سرد کردن، پلاک هایی از سطح دندان و لثه شستشو داده می شوند و محل به طور کامل تمیز می شود. استفاده از این دستگاه همراه با سه مرحله از بین بردن جرم، بروساژ دندان و صیقل دادن دندان صورت می گیرد.

۳- جرم گیری با لیزر

با توجه به اینکه فرق جرمگیری لثه و دندان زیاد است، اما برخی روش ها به صورت تعادلی می تواند به جرم گیری بینابینی کمک کند. از جمله استفاده از روش جرم گیری دندان با لیزر به عنوان یک روش نوین که کمک می کند تا جرم گیری به صورت عمق همراه با سطح پاکسازی بالا در دندان و لثه انجام شود. لیزر علاوه بر اینکه یک روش درمانی برای پلاک ها و رسوبات به حساب می آید در زمینه پاک سازی و احیای بافت نیز تاثیرگذار خواهد بود.

اینکه چه روش درمانی برای جرم گیری استفاده شود با توجه به عمق پاکت ها و میزان رسوبات تشکیل شده، تعیین می گردد. هرچه عمق پاکت بیشتر باشد، نیاز به استفاده از روش قوی تری وجود خواهد داشت. به همین دلیل لازم وضعیت جرم و پلاک های موجود توسط دندانپزشک بررسی و بهترین روش درمانی برای جرمگیری برای شما انتخاب شود . به خاطر داشته باشید با مراجعات دوره ای و منظم میتوانید تا حدود بسیار زیادی از ایجاد پلاک و رسوبات عمیق جلوگیری و روش های ساده تری را انتخاب نمایید .

بایدها و نبایدهایی از جرمگیری لثه که لازم است بدانید

مزایای جرمگیری لثه کدام است ؟

از جمله مهم ترین مزایای جرمگیری لثه میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

  • برداشتن و حذف رسوب و لایه های تشکیل شده جهت زیبا سازی لثه و دندان
  • تخلیه عفونت ایجاد شده بر اثر پلاکت ها و رسوب ها
  • محافظت از ریشه دندان در مقابل عفونت ناشی از جرم لثه
  • جلوگیری از خراب شدن دندان ها و آسیب به استخوان فک در اثر انتقال عفونت

آیا جرمگیری لثه خطرناک است ؟

این عمل به خودی خود خطرناک نیست و مشکلی را برای فرد به وجود نمی آورد، پس دلیلی برای نگرانی نخواهد بود. در کنار این با توجه به هدف قرار گرفتن باکتری ها و عفونت ها، معمولا دندانپزشک برای قبل و بعد از عمل، آنتی بیوتیک تجویز می کند تا در مواردی اگر عفونت از طریق بزاق یا … وارد بدن و خون شد، مشکلی برای فرد بوجود نیاید.

اما ذکر این نکته برای افرادی که دارای بیماری خاصی هستند، ضروری است که حتما در مورد بیماری با دندانپزشک خود صحبت کنند. چرا که برخی بیماری ها در کنار اینکه سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کنند، عاملی برای تشدید میزان عفونت بوجود آمده خواهند بود. از جمله بیماری های مهم در این زمینه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • هرگونه مشکل در سیستم ایمنی
  • مشکلات قلبی
  • قرار داشتن در دوره درمان بیماری خاص
  • سابقه جراحی یا استفاده از تجهیزات مصنوعی در بدن

مراقبت‌های پس از جرمگیری لثه کدام است ؟

بعد از جرمگیری لثه وجود میزانی درد و ناراحتی تا چند روز طبیعی است و جای نگرانی ندارد. ممکن است که حساسیت دندان‌ها پس از جرمگیری حتی تا یک هفته نیز طول بکشد. تورم در لثه و خونریزی جزئی نیز ممکن است تا چند روز وجود داشته باشند. برای رفع این عوارض جانبی و کمک به بهبود سریع‌تر خود، نکات زیر را رعایت کنید:

  1. دندانپزشک ممکن است داروهای مسکن و آنتی بیوتیک برای تسکین درد و جلوگیری از بروز عفونت تجویز کرده باشد؛ بهتر است داروهای خود را به موقع مصرف کنید.
  2. دهان خود را روزانه با آب نمک شست‌وشو دهید.
  3. برای تمیز کردن دهان خود از دهان‌شویه مناسب کمک بگیرید.
  4. برای بررسی وضعیت لثه شما، دندانپزشک جلسه بعدی را برنامه ریزی خواهد کرد تا عمق و میزان پاکت‌ها را ارزیابی نماید. این جلسه را فراموش نکنید.
  5. تا زمان مراجعه به کلینیک، توجه زیادی به نحوه مسواک زدن خود داشته باشید. حداقل روزی دو بار و به مدت دو دقیقه این کار را انجام دهید.
  6. رژیم غذایی مناسبی در پیش بگیرید و سعی کنید غذاهای نرم بخورید.
  7. تا چند روز از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های بسیار داغ و یا بسیار سرد اجتناب کنید.
  8. از استعمال سیگار و دخانیات بپرهیزید. این کار سبب بروز عفونت خواهد شد.

عوارض و درمان بعد از جرمگیری لثه

همانند هر راهکار درمانی دیگری، جرمگیری لثه نیز ممکن است با عوارض خاصی همراه باشد، اما این عوارض به طور معمول رخ نمی‌دهند و نباید نسبت به آن‌ها نگرانی خاصی داشته باشید. اولین و شاید رایج‌ترین عوارض جرم‌گیری لثه، بحث لق شدن دندان است. اگر رسوبات و باکتری‌های موجود بر روی لثه بیش از حد لثه را تخریب کرده باشند، به طبع پس از برداشتن آن‌ها به‌وسیله جرم‌گیری شاهد لق شدن‌ دندانتان خواهید بود.

علاوه بر این، اگر در هنگام جرم‌گیری دندانپزشک دقت کافی را به خرج ندهد، ممکن است برخی از پلاک‌ها جدا نشوند و در جای قبلی خود باقی بماند، به طبع این امر با مرور زمان، دوباره موجب ایجاد عفونت‌های لثه می‌شود. بهترین راه جهت جلوگیری از این مورد، مراجعه به یک دندانپزشک ماهر و باتجربه است. در صورت وقوع هر یک از این موارد، باید بلافاصله نسبت به درمان آن‌ها اقدام کنید. لق شدن دندان را می‌توان با راهکارهای مختلف درمانی بهبود بخشید. همچنین عفونت‌های لثه نیز قابل درمان هستند.

همه چیز در رابطه با خونریزی لثه در بارداری که لازم است بدانید حتما بخوانید : علت خونریزی لثه در بارداری چیست ؟

آیا الزامی برای جرمگیری وجود دارد ؟

مهم است به این نکته توجه داشته باشید که ، همه ما در مقطعی از زندگی‌مان با تشکیل پلاک مواجه می شویم. پروتئین‌ها و باکتری‌ها همراه با بزاق موجود در دهان می‌توانند یک لایه باریک را تشکیل دهند که تقریباً در تمام اوقات دندان‌های شما را می پوشاند. هر زمان که چیزی مصرف می کنید، قندها، اسیدها و ذرات ریز غذا می‌توانند به این لایه نازک مانند چسبیده و باعث تجمع روی دندان شما شوند که به آن پلاک می گویند.

همچنین باکتری‌های موجود در پلاک عامل اصلی پوسیدگی دندان و بیماری لثه هستند. مسواک زدن، استفاده از نخ دندان و تمیز کردن استاندارد دندان به خلاص شدن از شر تجمع پلاک و جلوگیری از بروز مشکل جدی کمک می‌کند. با این حال، اگر لثه‌های شما سالم باشند، بافت محکم در اطراف دندان می‌جنگد و پلاک را از بین می‌برد. اما اگر بیماری لثه شروع به شکل گیری کند، بافت شل می‌شود.

لثه‌های سالم حدود ۱ تا ۳ میلی متر زیر خط لثه به دندان می چسبند. بیماری لثه باعث ایجاد فاصله بسیار عمیق‌تر می‌شود که به راحتی می‌توانند با پلاک پر شوند و مشکلات شما را بدتر کنند. همچنین باعث می‌شود که علائم مختلف دیگری مانند بوی بد دهان بیشتر نمایان شود. اگر عمق پاکت‌های شما ۴ میلی‌متر یا بیشتر باشد، دندانپزشک شما ممکن است برای از بین بردن پلاک موجود در زیر خط لثه و درمان بیماری، جرم‌گیری دندان را پیشنهاد کند.

از کجا بفهمیم که به چه نوع جرم گیری نیاز داریم؟

حال که تا حدود زیادی با فرق جرمگیری لثه با جرم گیری دندان آشنا شدیم و قطعا تا الان نیز به اهیمت انجام جرمگیری و توجه به آن نیز پی برده اید ؛ ممکن است این سوال برای شما پیش آمده باشد که شما به کدام نوع از این جرم گیری ها نیاز دارید. به طور کلی، بیماری های لثه خیلی دیر از خود علائم نشان می دهند؛ به این معنی که ممکن است فردی دچار بیماری لثه شده باشد ولی علائم خاصی نداشته باشد.

به همین دلیل بهتر است برای حفظ بهداشت دهان و پیشگیری از ابتلا به بیماری های آن، برای چکاپ هر ۶ ماه یک بار به دندانپزشکی مراجعه کنید، تا پزشک با معاینه متوجه مشکلات احتمالی شده و در صورت نیاز به جرم گیری دندان، این کار برای شما انجام شود.

با این کار، پلاک ها و جرم های موجود بر روی دندان ها پیشروی نکرده و به لثه ها سرایت نمی کنند.  بنابراین کار درمانی شما آسان تر و هزینه جرم گیری دندان کم تر خواهد بود. ولی چنانچه شما نیز از جمله افرادی هستید که به هر دلیلی بهداشت دهان خود را به خوبی رعایت نمی کنند، احتمال این که جرم ها و رسوبات به زیر لثه ها نفوذ کرده باشند هم زیاد است و بنابراین دندانپزشک مجبور خواهد بود تا علاوه بر جرم گیری دندان، جرم گیری لثه هم انجام دهد.

هزینه جرمگیری لثه چقدر است ؟

برآورد هزینه جرمگیری لثه به تنهایی امکان پذیر نیست و اینکه هزینه این درمان تا چه حدودی میشود به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای تعیین هزینه درمان لازم است در اولین فرصت ممکن به دندانپزشکی پارسیان مراجعه تا وضعیت لثه و دندان های شما بررسی و بهترین روش درمانی برای از بین بردن جرم های دندان و لثه برای شما انتخاب و انجام شود . به خاطر بسپارید عدم اهمیت به وضعیت سلامت و بهداشت دندان به خصوص لثه ها میتواند عاملی برای ایجاد بیماری های پریودنتال باشد .