سفیدی زبان

سفیدی زبان نشانه چه بیماریهایی است؟ شایع ترین علل سفید شدن زبان، بهداشت و مراقبت نادرست دهان و دندان است. البته دلایل دیگری نیز وجود دارند. ظاهر زبان، می تواند نشان دهنده وضعیت سلامتی بدن و حتی روان شما باشد. به طور طبیعی، زبان شما رنگ صورتی مایل به صورتی دارد. در شرایطی که زبان شما با پوشش سفید مایل به خاکستری پوشیده شده، یا لکه ای روی زبان خود می بینید شاید نشان دهنده برخی از بیماری های زمینه ای باشد. این تغییر رنگ که معمولاً به آن زبان سفید گفته می شود، ممکن است شما را نگران کند اما در بیشتر موارد بی ضرر و موقتی است.

چه چیزی باعث سفیدی زبان می‌شود ؟

زبان سفید معمولا با بهداشت دهان و دندان در ارتباط است. زبان شما ممکن است با تورم و ملتهب شدن برجستگی‌های ریز (پاپیلا) روی آن سفید شود. باکتری، قارچ، آلودگی، غذا، سلول‌های مرده همه می‌توانند بین پاپیلاهای بزرگ شده به دام بیفتند. این ضایعات جمع شده هستند که رنگ زبان را تغییر می‌دهند. مواردی مانند: مسواک زدن نادرست و شستشوی نامناسب دهان، دهان خشک، نفس کشیدن از طریق دهان، کمبود آب بدن یا دهیدراته شدن بدن، مصرف مقدار زیادی خوراکی‌های نرم، تحریک شدن مثلا به وسیله لبه‌های تیز دندان یا ابزارهای دندانپزشکی، مصرف سیگار و جویدن تنباکو و استفاده از الکل می‌توانند عامل سفید شدن رنگ زبان باشند.

علت سفیدی زبان چیست؟

سفید شدن زبان اغلب به بهداشت دهان و دندان مربوط می‌شود. اگر برآمدگی‌های کوچک در سطح زبان (پاپیلا) متورم و ملتهب شوند، زبان می‌تواند به رنگ سفید درآید. باکتری‌ها، قارچ، خاک، مواد غذایی و سلول‌های مرده می‌توانند در بین زائده‌ها و برآمدگی‌های بزرگ زبان به دام افتاده و این مواد جمع‌شده باعث سفید شدن زبان می‌شوند. موارد زیر می‌تواند زبان سفید را ایجاد کند:

  • عدم استفاده از مسواک و نخ دندان
  • خشکی دهان
  • تنفس از طریق دهان
  • کم‌شدن آب بدن
  • خوردن مقدار زیادی غذاهای نرم
  • تحریک زبان به وسیله لبه‌های تیز دندان‌ها و یا ابزار دندانپزشکی
  • تب
  • سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو
  • مصرف الکل

این نکته مهم را به خاطر داشته باشید که همیشه مشکلات و مواردی که باعث سفید‌شدن زبان می‌شوند، به بهداشت مرتبط نیستند و ممکن است که سفیدی زبان نشان‌دهنده‌ی بیماری خاصی باشد.

بهترین برندهای ایمپلنت آمریکایی کدام است ؟ حتما بخوانید : معرفی و بررسی بهترین برندهای ایمپلنت آمریکایی

بیماری‌های مرتبط با سفیدی زبان

برخی از بیماری هایی که ارتباط مستقیم و نزدیک با سفیدی زبان دارند را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد :

1- لوکوپلاکی:

این وضعیت باعث ایجاد لکه‌های سفید در قسمت داخلی گونه‌ها، لثه‌ها و گاهی زبان می‌شود. اگر سیگار مصرف می‌کنید یا تنباکو می‌جوید ممکن است به این وضعیت دچار شوید. مصرف بی‌روبه الکل نیز از دیگر دلایل آن است. این لکه‌ها معمولاً بی‌خطر هستند. اما در موارد نادری می‌توانند به سرطان دهان منتهی شوند.

2- لیکن پلان دهانی:

در بیماری  لیکن پلان دهانی مشکلی در سیستم ایمنی شما می‌تواند باعث لکه‌های سفید در داخل دهان و روی زبان شود. به علاوه لثه‌هایتان نیز می‌توانند دردناک شوند. همچنین ممکن است غشای درونی دهانتان نیز دردناک شود.

3- برفک دهان:

این وضعیت یک نوع عفونت دهان است که توسط قارچ کاندیدا ایجاد می‌شود و می‌تواند علت سفید شدن زبان باشد. اگر دیابت، سیستم ایمنی ضعیف به علت ایدز یا اچ‌آی‌وی، کمبود آهن یا ویتامین ب داشته باشید یا اگر دندان مصنوعی استفاده کنید احتمال ابتلای شما به این بیماری بیشتر می‌شود.

بایدها و نبایدهایی از علت سفیدی زبان که از آن آگاهی ندارید

4- سیفلیس:

یک نوع عفونت مقاربتی است که باعث درد در ناحیه دهان می‌شود. اگر سیفلیس درمان نشود لکه‌های سفیدی به نام سیفیلیتیک لیکوپلاکی روی زبانتان ظاهر می‌شود. از دیگر شرایط ایجادکننده زبان سفید می‌توان به مواردی مانند: زبان جغرافیایی، یا لکه‌های بدون پاپیلا روی زبان که شبیه جزایری وی نقشه هستند، داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها که می‌توانند باعث عفونت قارچی در دهان شوند، اشاره کرد.

5- سایر بیماری هایی که باعث سفید شدن زبان می شوند

بیماری‌های دیگری که ممکن است باعث ایجاد زبان سفید شوند، عبارتند از:

  • زبان جغرافیایی: از‌بین‌رفتن تکه‌هایی از برآمدگی‌ها و پاپیلای سطح زبان، که ظاهری مانند جزایر بر روی نقشه را به زبان می‌دهد.
  • داروها: داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، می‌توانند باعث عفونت قارچی در دهان شوند.
  • سرطان دهان یا زبان

علت سفیدی زبان نوزادان چیست ؟

در بیشتر نوزادان سفیدی زبان به دلیل مصرف شیر ایجاد می‌شود و از همین رو موقتی است و هیچ مشکل جدی ایجاد نمی‌کند. درواقع از آنجایی که نوزادان مدام از شیر استفاده می‌کنند و میزان بزاق آن‌ها نسبت به بزرگسالان کمتر است، ذرات شیر روی زبان باقی می‌ماند و ظاهری سفید رنگ به آن می‌بخشد. اما در برخی نوزادان ممکن است ابتلا به برفک دهان و عفونت‌های قارچی سبب سفید شدن زبان شود. در این شرایط معمولا لکه‌های سفید شبیه به پنیر روی زبان ایجاد می‌شود که پاک نمی‌شوند و گاهی اوقات این لکه‌ها در دهان، لثه و سقف دهان نیز وجود دارند.

راه های درمان سفیدی زبان کدام است ؟

سفید شدن زبان که ناشی از اختلالی جدی است باید حتما پیگیری و درمان بشود. مثلا برای رفع برفک دهانی باید از دارو‌های ضد قارچ استفاده بشود. دارو‌های برفک معمولا به شکل قطره و در طول ۱ تا ۲ هفته مورد استفاده قرار می‌گیرند. خزه پوستی دهان هم در صورت شدید بودن معمولا با دارو‌های کورتیکواستروئیدی درمان می‌شود، اما در موارد بسیاری فقط تحت نظارت پزشک یا دندان پزشک قرار می‌گیرد. لوکوپلاکی هم تحت نظر پزشک قرار می‌گیرد تا وضعیت آن بدتر نشود.

باید ها و نبایدهای علت تغییر رنگ کامپوزیت دندان که لازم است بدانید حتما بخوانید : علت تغییر رنگ کامپوزیت دندان چیست؟

برای درمان سفلیس هم از آنتی‌بیوتیک استفاده می‌شود تا باکتری‌های بیماری کشته بشوند. عدم استفاده از محرک‌هایی مانند الکل و تنباکو هم به رفع سفیدی زبان کمک می‌کند. بطور کلی روشهای پیشنهادی درمان را میتوان بصورت زیر خلاصه کرد :

  • بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید و هرگز در محیط خارج از خانه یا با دست‌ های آلوده غذا نخورید. میوه‌ها و سبزیجات را با محلول گندزدا ضدعفونی کنید.
  • مصرف سیگار و دخانیات دیگر را قطع کرده یا به حداقل برسانید.
  • از روابط جنسی پرخطر اجتناب کنید.
  • بهداشت دهان و دندان را حفظ کنید.
  • اگر دندان مصنوعی دارید و این دندان‌ ها در جای خود محکم نیستند، برای حل مشکل به دندانساز مراجعه کنید.
  • از خوردن غذا‌های خشک مانند نان بیات، سرخ کردنی‌ ها و … خودداری کنید.
  • اگر سفیدی زبان بیش از دو هفته طول کشید، به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
  • اگر سفیدی زبان همراه با زخم و سوزش بود، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

پیشگیری از سفیدی زبان ممکن است ؟

یک توصیه مهم در هر موضوعی وجود دارد و آن اینکه پیشگیری بهتر از درمان است اما باید به این نکته مهم توجه داشته باشید که همیشه جلوگیری از سفید شدن زبان امکان‌پذیر نیست. با‌ این‌ حال ، چند مورد وجود دارد که با رعایت آنها می‌توانید شانس ابتلا به سفیدی زبان را کاهش دهید:

  • مراجعه به دکتر دندانپزشک هر ۶ ماه برای معاینات دهانی.
  • اجتناب از محصولات تنباکو و کاهش مصرف الکل.
  • داشتن رژیم غذایی متنوع که حاوی مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه است.

مناسب بودن سطح بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است که شامل رعایت موارد زیر است:

  • استفاده از مسواک نرم
  • استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید
  • مسواک زدن دندان‌ها ۲ بار در روز
  • استفاده روزانه از دهانشویه حاوی فلوراید
  • استفاده از نخ دندان حداقل ۱ بار در روز

چه زمانی برای علائم سفیدی زبان به پزشک مراجعه کنیم؟

به‌ طور کلی سفید شدن زبان در اکثر مواقع مشکل جدی ایجاد نمی‌کند و پس از چند روز برطرف می‌شود. اما در صورتی که سفیدی زبان بعد از چند هفته رفع نشد و یا همراه با آن درد و مشکل در غذا خوردن و صحبت کردن بود، بهتر است با یک پزشک عمومی یا یک دندانپزشک مراجعه کنید.

به خاطر داشته باشید که در شرایط نرمال سفید شدن دهان با هیچ علامت دیگری همراه نیست و حداکثر بعد از چند هفته برطرف می‌شود. در صورتی که علائمی مثل درد، خارش، التهاب و زخم را روی زبان تجربه می‌کنید، لازم است با یک پزشک مشورت کنید.